༄༅།།རྩོམ་རིག་གི་རྣམ་གཞག་སྙིང་བསྡུས།

 

 

ལེའུ་དང་པོ། སྤྱི་དོན་བསྡུས་བཤད།

 

ཀ རྩོམ་རིག་གི་གོ་དོན།

མཐོང་ཐོས་དྲན་སྣང་འཚོ་བའི་མངར་སྐྱུར་དག བློ་གྲོས་རྩལ་གྱིས་འདོར་ལེན་ལེགས་སྒྲིག་གིས།

བརྗོད་པའི་ངག་གི་བཟོ་རྩལ་ཡང་ན་དེ། ཡི་གེའི་རི་མོར་འགོད་པ་རྩོམ་རིག་གོ

སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ལས་བྱུང་བའི་སྒྱུ་རྩལ་ངག་བཟོ་འམ་ཡི་གེའི་རི་མོ་ལ་རྩོམ་རིག་ཟེར།

ཁ། རྩོམ་རིག་གཞུང་ལུགས།

ཅི་ཞིག་འབྲི་དང་ཅི་ཕྱིར་འབྲི། ཇི་ལྟར་འབྲི་བའི་བརྒྱུད་རིམ་སོགས།

རྩོམ་འབྲིའི་ནུས་པར་དཔྱོད་པ་ཡི། རིག་པའི་གཞུང་ནི་རྩོམ་གཞུང་སྟེ།

རྩོམ་རིག་རྣམ་བཤད་ཅེས་ཀྱང་བྱ། རྩོམ་གཞུང་ཞེས་པ་ནི་རྩོམ་འབྲི་འདོད་ཀྱི་ཀུན་སློང་སྐྱེས་པ་ནས་རྩོམ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བར་གྱི་རྩོམ་འབྲིའི་བརྒྱུད་རིམ་ཆ་ཚང་དང༌། རྩོམ་འབྲིའི་ནུས་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་ཚན་རིག་ཅིག་ཡིན། དེ་ནི་ཡུན་རིང་རྩོམ་འབྲིའི་ལག་ལེན་ཁྲོད་ནས་བྱུང་བ་དང། གཞུང་དེ་གྲུབ་རྗེས་སླར་ཡང་རྩོམ་ཡིག་རང་ཉིད་ལ་མཛུབ་ཁྲིད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

ག རྩོམ་གཞུང་གི་བརྗོད་བྱ།

ཅི་ཞིག་འབྲི་བའི་བརྗོད་བྱ་དང༌། ཅིའི་ཕྱིར་འབྲི་བའི་བརྗོད་བྱའི་སྲོག

རྩོམ་ཚུལ་བརྗོད་དོན་སྒྲིག་གཞི་སོགས། རྩོམ་རིག་གཞུང་གི་བརྗོད་བྱ་ཡིན།

ཅི་ཞིག་འབྲི་ནི་ཐོག་མའི་བསམ་གཞིགས་ཏེ། བརྗོད་བྱ་ཡིན་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་འབྲི་ནི་རྩོམ་འབྲིའི་དགོས་དམིགས་སམ་ཉིང་དགོས་ཏེ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་སྲོག་ཡིན་པས་འདི་མེད་ན་རྩོམ་དེར་རིན་ཐང་མེད། སྒྲུང་དང་སྙན་དངགས་སོགས་ཀྱི་རྩོམ་ཚུལ། རྩོམ་གྱི་བརྗོད་དོན་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྡུད་དང༌། བྱུང་རིམ་དང་སྒྲིག་གཞི་འབྲེལ་ཆགས་བཀོད་མཁས། སྐད་ཆ། བཀོད་འབྲི། རྒྱས་བཤད། བཟོ་བཅོས་སོགས་ཇི་ལྟར་འབྲི་བའི་གོ་རིམ་ཆ་ཚང་བཅས་ནི་རྩོམ་གཞུང་དག་གི་བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོ་རྣམས་ཡིན།

ང། རྩོམ་གཞུང་སྦྱོང་བའི་དགོས་དམིགས།

རང་གིས་རྩོམ་དང་གཞན་ལ་འདོམས། སྤྱི་ཚོགས་ཤེས་རིག་གོང་སྤེལ་ཕྱིར།

རྩོམ་རིག་གཞུང་ལ་འཇུག་པར་བྱ།

སོ་སོའི་རྩོམ་འབྲིའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་ནས་རྩོམ་རིགས་འབྲི་སྦྱོང་དང། རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་ལ་དབྱེ་ཞིབ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྐབས་འཕྲལ་གྱི་དམིགས་ཡུལ་དང༌། རྩོམ་རིག་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་ཅིང། མིའི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ལ་གལ་ཆེའི་ཕན་ནུས་ཐོན་པའི་ལག་ཆ་ཞིག་ཡིན། དེས་ཉམས་མྱོང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་ལག་ལེན་གསར་པར་མཛུབ་ཁྲིད་བྱས་ནས། མིའི་རིགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང། ཤེས་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ནུས་པ་ཆེན་པོ་འདོན་གྱིན་ཡོད་པས། རྩོམ་རིག་གིས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོའི་ཕུགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་ཡིན།

རྩོམ་རིག་ཅེས་པ་ནི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་འདྲེ་ལྟ་བུ་ཞིག་སྟེ། དེ་མིའི་སེམས་ནང་ལ་འཛུལ་ནས་སེམས་ཁམས་ལ་འགྱུར་བ་དང༌། བཟོ་བཅོས་སྣ་ཚོགས་གཏོང་ཐུབ། སྤྱིར་སྒྱུ་རྩོམ་གྱི་ངོ་བོའི་ཆ་ནས་བཟང་ངན་གྱི་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་ན་ཡང༌། རྩོམ་པ་པོའི་བསམ་བློ་ནི་རྩོམ་རིག་ཁ་ལོ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་རག་ལས་ཡོད། རྩོམ་རིག་བཤད་འཁྲིད་བྱེད་པ་ལའང་རྩོམ་གཞུང་ལ་ནང་བྱན་ཆུབ་པ་ཞིག་དགོས་ལ། རྩོམ་གཞུང་སྦྱོང་བ་ནི་རྩོམ་པ་པོའི་ཁྲི་སྟེང་ལ་སླེབས་པའི་ཉེ་ལམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་སྲིད།

ཅ། རྩོམ་འབྲིའི་ཐོག་མའི་རྨང་གཞི།

བརྡ་སྤྲོད་སྐད་ཀྱི་ལྗགས་རིང་ཞིང༌། མཐོང་རྒྱ་ཐོས་རྒྱའིསྒོ་ཡངས་པ།

འཚོ་བའི་ཉམས་མྱོང་གསོག་མཁས་པ། འདི་དག་རྩོམ་འབྲིའི་རྨང་གཞི་ཡིན།

རྩོམ་ཡིག་ནི་སྐད་ཡིག་གིས་གྲུབ་པའི་སྒྱུ་རྩལ་ཞིག་ཡིན་པས། བརྡ་སྤྲོད་གཞུང་གི་ཡིག་སྐད་ཙམ་དུ་མ་ཟད་སྐད་ཆའི་སྒྱུ་རྩལ་ལ་བྱང་བའམ་སྐད་ཡིག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོང་བ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རྩོམ་འབྲིའི་ནུས་རྩལ་མཐོར་འདེགས་བྱེད་ཆེད་ཡིན་ཏེ། ཀོར་ཅྀས“ཁྱེད་ཚོས་ཡིད་གཟབ་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཕལ་སྐད་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ། བབ་ཆགས་ཤིང་གོ་བདེ་བ། སྙན་འཇེབས་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་ཚིག་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་གྱིས་བརྗོད་ཚིག་གཅིག་གཉིས་ཀྱིས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་མཚོན་ཐུབ་པའི་གཟུགས་བརྙན་མཚོན་དགོས།”ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན། ཚིག་རྒྱན་དང་གཏམ་དཔེ་སོགས་སྐད་ཡིག་གི་རྒྱུ་ཆའི་བང་མཛོད་བསྐྲུན་རྒྱུ་དང་སྐད་ཆ་བཞུ་སྦྱང་བྱ་བ་ནི་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་གི་དམིགས་བསལ་ཆེད་ལས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཚའོ་ཞི་ཆིན་གྱིས། ཡིག་འབྲུ་རེ་རེ་ཁྲག་གིས་སྦག་པ་ལས། ལོ་བཅུའི་སྐྱོ་ངལ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཤེས། ཞེས་དང༌། ཀྱ་ཏོ་ཡིས། ཚིག་རྐང་གཉིས་ཙམ་ལོ་ངོ་སུམ་གྱིས་གྲུབ། ཀློག་བཞིན་གདོང་ལ་དགའ་བའི་མཆི་མས་བྲན། ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ།

གཞན་ཡང་རྩོམ་ཡིག་ཡིག་འབྲི་ན་ནང་དོན་ཡག་པོ་ཞིག་དགོས་ལ། ནང་དོན་ནི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བ་ཡིན་པས། འཚོ་བས་དབུལ་བའི་རྩོམ་མཁན་གྱི་སྙུག་རྩེ་ནས་རྩོམ་ཡིག་བཟང་པོའི་སྐྱེས་ཤིག་ཐོན་མི་སྲིད། དེ་བས། སྐྱིད་སྡུག་གི་ཉམས་མྱོང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསོག་དགོས་ལ། མ་མཐར་ཡང་གཞན་གྱི་ཉམས་མྱོང་དང་མཐོང་ཐོས་ཅི་རིགས་ཟིན་ཐོར་འགོད་པའམ་ཡོད་ཚད་ལ་ཇུས་གཏོགས་བྱ་རྒྱུ་ནི་རྩོམ་འབྲི་སྦྱོང་བརྡར་གྱི་ཐོག་མའི་འཇུག་སྒོའམ་རྨང་གཞིའི་ཤེས་བྱ་ཡིན་ལ། ཇི་སྲིད་འཚོ་བའི་བར་དུ་འཇུག་དགོས་ལ་ཚར་རྒྱུ་མེད་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཚོ་བའང་ཡིན་ནོ།

ཆ། རྩོམ་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཙོ་བོ་འགའ།

སྤྱིར་ན་སྒྱུ་རྩོམ་རང་བཞིན་བརྗོད་རྩོམ་གཉིས།

མངོན་པའི་ཚུལ་ལ་ངག་རྩོམ་ཡིག་རྩོམ་གཉིས།

བརྗོད་པའི་ཚུལ་ལའང་དྲང་བརྗོད་འཁྱོག་བརྗོད་གཉིས།

རྩོམ་ཚུལ་རིགས་ལ་སྙན་དངགས་སྒྲུང་གཏམ་དང།

ལྷུག་རྩོམ་ཟློས་གར་ལེགས་བཤད་དཔྱད་བརྗོད་དང།

ལོ་རྒྱུས་གནས་འཕྲིན་ལ་སོགས་རྣམ་གྲངས་མང།

 “རྩོམ་རིག་ནི་ཚིག་གི་སྒྱུ་རྩལ་ཡིན”ཞེས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིགས་ལས་ཅིག་ཤོས་རྣམས་རྩོམ་རིག་གི་ཁོངས་སུ་མི་འདོད། ཡིན་ནའང་རང་རེའི་བོད་གངས་ཅན་ལ་མཚོན་ན་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་མཁས་པའི་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་གྲུབ་མཐའ་ལོ་རྒྱུས་སོགས་རྩོམ་མཁན་དེ་དག་གི་བརྩམས་ཆོས་ཚང་མ་རྩོམ་གྱི་རིག་པར་འདོད། རིག་གནས་བཅུའི་ནང་ལ་སྙན་དངགས་དང་ཟློས་གར་ལས་མ་བགྲངས་པ་ནི་སྐབས་དེར་སྒྲུང་སོགས་མཁས་པའི་ཆེད་ལས་གཙོ་བོར་མི་འདོད་པས་མ་བཞག་པ་ལས། དེ་དག་རྩོམ་རིག་ཏུ་མ་འདོད་པ་མིན། ཡང་ན། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཤུགས་སུ་སྒྲུང་ཡང་གོ་འོས་ཏེ། སྤེལ་མ་ཟློས་གར་ལ་སོགས་པ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། སྤྱིར་ཡིན་ན་སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་ནི་སྒྱུ་རྩོམ་སྤྱིའི་རྣམ་གཞག་ཅིག་ཡིན་མོད། ང་ཚོའི་ལག་ལེན་ཁྲོད་དུ་སྙན་དངགས་ཁོ་ནར་གོ་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།

དེས་ན་སྒྱུ་རྩལ་རང་བཞིན་གྱི་རྩོམ་རིགས་དང༌། རང་བཞིན་བརྗོད་པའི་རྩོམ་རིགས་གཉིས་སུ་འབྱེད་དགོས་སྙམ། ཡང༌། སྒྲ་གདངས་བརྒྱུད་ནས་མངོན་པའི་ངག་རྩོམ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་བརྒྱུད་ནས་མངོན་པའི་ཡིག་རྩོམ་མམ་རྩོམ་ཡིག་གཉིས་དང༌། ཡང༌། བརྗོད་བྱ་སྟོན་ཚུལ་གྱི་ཆ་ནས་དྲང་བརྗོད་དང་འཁྱོག་བརྗོད་ཀྱི་བརྗོད་ཚུལ་གཉིས། ཡང༌། ཕྱི་རྗོད་བྱེད་ཚིག་སྦྱོར་གྱི་རྣམ་པ་ཁོ་ནའི་ཆ་ནས་བཅད་ལྷུག་སྤེལ་གསུམ་དང༌། ནང་བརྗོད་བྱེད་དོན་གྱི་ཚུལ་ལས་ཟློས་གར་སོགས་བལྟ་བྱའི་རྩོམ་རིགས་དང་སྒྲུང་སོགས་མཉན་བྱའི་རྩོམ་རིགས་བཅས་དབྱེ་སྟངས་མང༌།

ཇ། རྩོམ་རིགས་སྤྱིའི་རྩོམ་ལུགས།

ཐོག་མའི་རྩོམ་གཞི་བརྗོད་གཞི་གདམ་གསེས་དང༌། བར་དུ་རྩོམ་པའི་ཐབས་ཚུལ་གོ་རིམ་དང།

མཐའ་མར་བྲིས་ཟིན་ཡང་ཡང་བཟོ་བཅོས་གསུམ། ཕལ་ཆེར་རྩོམ་རིགས་སྤྱི་ཡི་རྩོམ་ལུགས་ཡིན།

སྤྱིར་སྒྱུ་རྩོམ་ལ་སྒྲིག་སྲོལ་ངེས་ཅན་ཞིག་མེད་ལ་ཡོད་ཀྱང་མི་འོས་མོད། ཐུན་མོང་གི་སྤྱི་སྲོལ་ལྟ་བུ་ཞིག་མེད་པའང་མིན་ཏེ། རྩོམ་འབྲིའི་ཐོག་མར་རྩོམ་ཡིག་གི་མ་གཞིའི་རྒྱུ་ཆ་རྣམས་གདམས་གསེས་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། བརྗོད་བྱའི་གཞི་རྩ་སྲོག་དེ་ངེས་པར་གཏན་འཁེལ་གྱིས་རྩོམ་ཡིག་ཧྲིལ་པོའི་གཞི་རྐང་བྱེད་དགོས། དེ་ནས་རྩོམ་ལུས་དང་མཚོན་ཚུལ་ཐབས་ལམ། སྔ་ཕྱིའི་གོ་རིམ་སོགས་ལ་བསམ་བློའི་བཀོད་སྒྲིག་ཆ་ཚང་ཞིག་གམ་ཟིན་ཐོ་རགས་པ་ཞིག་བཏབ་རྗེས། གཞི་ནས་ཤར་མར་འབྲི་བ་དང༌། སླར་ཡང་བཟོ་བཅོས་གང་ལེགས་བྱེད་དགོས། ཐོལ་བྱུང་ཚོར་མཚོན་སྙན་ཚིག་མ་ཡིན་པབཟོ་བཅོས་ནི་རྩོམ་ཡིག་སྤུས་ཚད་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བའི་ཐབས་ཚུལ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།

ཉ། རྩོམ་གཞུང་ཁྲིད་ཐབས།

རྩོམ་གྱི་གྲུབ་ཆ་རེ་རེ་ལ། མཁས་པའི་གསུང་གི་ལུང་འདྲེན་དང།

དཔེ་འོས་རྩོམ་གྱི་མཚན་གཞི་བཅས། རྩོམ་གྱི་རིག་པ་བཤད་ཁྲིད་བྱེད།

སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་ཁྲིད་བདེ་ལ་གོ་སླ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་གཞིའི་དཔེ་མཚོན་བཀོད་པས་ཡིན། དེ་བཞིན་སྒྲུང་རྩོམ་སོགས་ལའང་གཞུང་བཤད་རྐྱང་པ་ལས་དཔེ་མཚོན་རྩོམ་ཡིག་དངོས་དང་སྦྲགས་ན་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག་དངོས་ཡིན་ནོ།